Digitaliseret af | Digitised by
Forfatter(e) | Author(s): Holst, Jesper; quam ex occatione dicti Apoc.
XII, I. pro Stipendio Qvadræ Regiæ conscripsit, et publico opponentium examini placide submittit Jasparus Holst, defendentis spartam ornante Johanne Buch, in auditorio Collegii Regii.
Titel | Title: Dissertatio theologica de muliere sole amicta
Alternativ titel | Alternative title: De muliere sole amicta.
Udgivet år og sted | Publication time and place: Hafniæ : typis Nicolai Christian Höpffneri, 1773 Fysiske størrelse | Physical extent: 24 s.
DK
Materialet er fri af ophavsret. Du kan kopiere, ændre, distribuere eller fremføre værket, også til kommercielle formål, uden at bede om tilladelse.
Husk altid at kreditere ophavsmanden.
UK
The work is free of copyright. You can copy, change, distribute or present the work, even for commercial purposes, without asking for permission. Always remember to credit the author.
DET KONGELIGE BIBLIOTEK
130020918366
i / i ~ ir & >
'a
v 9
♦
>
DISSERTATIO THEOLOGICA
DE
MULIERE SOLE
AM ICTA,
QVAM
E X OCCA^tONE DICT1 APOC. ,XII, I.
PRO
STIPENDIO QVADRÆ REGIÆ
CONSCRIPSIT,
ETPUBLICO OPPO- NENTIUM EXAMINI PLACIDE
SUBMITTIT
JA SP A R U S H O L S T ,
DEFENDENTIS SPARTAM ORNANTE DOCTISSIMO ATQVE ORNA-
TISSIMO
Dno. JOHANNE BUCH,
IN AUDITORIO COLLEGII REGIL
z - o . i i > m
s i l -.
HAFNIÆ Ao. MDCCLXXIII. " /
rrP IS D1RECT0RIS Sacr. Reg, Majeft. & Univ,
■ Tym r. NICOLAI CHRISTIAN HOPFFNERI-
\
V },
•r ,%
- i .'■ ' \
\ ■} I1*" * .<&;> $- '' ' - " £■
: ?> - - x .V v : - / V J T W * M ? C vv ••'■ > • t
i • *• T\-—»' Vv-#. ,nf * * - • t i 7 •• , .
n* W ^ "■ V ■*»- p* ; » ^ 'd f c - ^ '•■- A V . «
A-«Tf
-1 *
i 8 $
■ '*• 74
;' »V .c
t . . •
, ■ .>*■ .j ■
J , - - h
4
. 1- :-4
;•• jiiv W - v , » # 'V ,'.
, *” ,;,** ■ 4 * J
*.• ■
• ‘ ■ t
v*
,iV >: .
ti'' :’ ;, ;/ ;•! ■ ,
4 ..1 v ' W
xw ' 4 . , -r
* V 2
-T*
7
a:-f. \ • J. * ■ f jV a, . k -
T. J*‘ r> • j"
^ "’r *-r- ;N* ^ v:'-. 4 '
' vV
c *
• V j
■‘ ./ i!,A •■"
: r - . ' t
:\rb 4 M -.'.•SV-
■*•■ ' 7.
* . « v . ' * •
4 i «i
j * * • << * '
> - « 4
- ,0
r
! *•
t '4 . ,;
* « ' *• > * * - j,
\ ■ i
u:
4
I ■; v;
;4> ■ ■ vi
f,., . , t ir •
w / n* •>
V'- 5 ' *
t f v :’■■ ^ ' ‘
* -r-
..■ . r - ' % ' ■ $
• ♦ . - *•■- ^ ^
• t . Il" »• • *lf'y f -• A r
V 4*k '<'*“ V '
>- .
V
+ \ Vi •• 4«
t / • , .S-.-
, < . r
r;i
t»>« r r. -
,v- /*
4
-m,%1 y }'#*
* T\ 4- ' . . . ,-vVt *»■
4" j y ;£''4 \ "i i i :■!
. i r" <1 * ■ :** ?* ..
V ' *
j ' ,
fe
f; ;• fr - >
•V >
V 1 V
<* , i . *
• ■ ■ '■ . 4
n ,f ■ ^ *
f
i* ?
v , * ■ -? ■ ■ . V . ■
> ? " H , . . J - ' « A . • >
) r {'
t * .> *'-.■■ i ' ; v ' <
■*i
*0 >«®w,: ■" v
v' ^
■ w -irn *— ■ ...
^ '^4
V ' T
J . : / . > w •' % .
a ø m
'i1 e: f f
■ ' , 4 ^ J / * * f . 4 , : O'„■ y J <i
w «•
* ir- .% t)f
■f
■■4 ^ -" V *
I,
y '
/
— r;
Y , ' U >■ ' 4 ¥f f e v f r 1 ■
> s i. ■■ t, .* • ,
¥--- »V .* * y *i- ’ t
• i ", ^ »T , - ^■ a - . - ' ■■■ . . »
L -m r* i* *• (J. 4
I t ' :
1 .
: •*?
‘.ftC
■K
å -m h im iA m n - ' , i
i
m7 ' v v v
| - k ■';> ^ i
h* ■^ ^ 4 ■
■'J: 4 i : » a ; * ' >1
• ' ' 4 4 . 1 4 „ , ,
\ f r :A
t f - r . '
y ■ ■ V • 7
4 ■<
‘ * k*’ * / ‘
fe k * ■ Jt.• l-yt' ■• “r— ■ - » 1 ■• - f 7 .,■'■■'■ f ? *■ f j4 4 -
7 •. - ) \ „ , r,7; '. T 4 '
r . -Sf# «- J<»
^4
? ...•V -■» • "i
» Al- ««,
! «
7
" ' f •.■ i' !••••■ „ ■ ’ * >• .
•;• vf.|. . r . . ’ ;■ ,' . ,/ -
’ - ¥ V - -f. t s f ‘
- k ' ' : • ' ' • ■ ' S * * * •> - - - M v ' M j ' w y r i. 'P x & j j P lAff i l ' - ' . • M 1*; ' Tj' ' * '
<*
■ } /
. » s y * /
? V-
a * -.*■- y n * * *•
i.: •-•' f ^ 4
• k*
J. ^ iJ.r
®,'v ’ ^-r : -j r • r.-fc i
■( *• ^ «$V"' 1 ' • ’":*’V'fkf; ■ ■ '<f ^
å ;, i * . ’" ' + ' ' ' ' ■ •'
^ 1^1
i
o ■'
■ •• •
'■; > ,
f i
m - %v
JS ip A -' *:*■■. '' rSfWflV'- 4 •
r\ * \/••• * ■Vr -t., i '■- t v fej* i 4 i» Å V ^ »„ m ..
4
. \ f\ ■ ' * ttif\ k 4u\ v. ^ ‘ } »v * w M ^ ' ' 7 ’t •P'V+•
■: n
'•( / *■vil 'iWF^-■: ,'r**
i f '7'. ) ■ ;
E^r: Æfi“ ■ i . ' ‘f t . ,
^ a n f l a coeleftifiimarum legum oracula varia produnt exempla, qvibus De
us ter Optimus terqve Maximus res fu-
a
turas miris fignis prædixit. Sic relatum legimus, Deum pio proboqve Jofepho fu
tur am ipfius fortern indicaffe« Species Patris, Matris & Fratrum, fiexis geni
bus ipfum honorantium, fub imagine fo- lis, lunæ & (tellarum repræfentata, iili per fomnium offertur. Hoc erat fignum
egregium & plenum folatio; miferiis enim tune temporis coopertus, odio fratrum
expofitus, iræ patris maledico fratrum dente inflammandæ obnoxius erat; nér
igitur animum defponderet, aut å virtu- tis tramite, qvem olim in gr ellus fuerat, turpiter defle&eret, hancce vifionem illi
A 2 repræ-
4 4* ?§»
repræfentat Deus* Sic etiam miro & • notatu digno figno, imagine fcilicet fblis,’
lunæ & ftellarum, Novi Foederis egre- gias præ Veteri prærogativas Johanni in Apoc* XII cap. i v* ante oculos ponit bonorum inexhaufta origo, Dominus;
cujus villonis fenfum pro tenuitate virium explicareaggredior, plura ejusmodi figna fiientio præteritums. Verba hæc funt:
Kcii <Tf\y£iQV fAtyoc oo(p§7] sv too cvpccvoo yuvq
7t£(>t$S@>XY\IA£VY\ TOV VjhlOV, X & j 5/ .<J8kVlVV\ V7IOKoIt (j)
ræv 7to$æv d v r r is , x&f S7i) rr# KeCpuhqs ccvTrjs t;s(po6vo£ d^sfoov åooføxcc.
Et fignum magnum vifiim eft in cæ- lo. Mulier induta Solem , lunam pedi- bus fuis premens, & in capite gerens coronam XII ftellarum.
§. i*
Omnes Interpretes Scripturæ Sacræ in eo conveniunr, qvod in hac vifione Ecclefia repræfentetur, diflenfiis autem inter eos eft, utrum de Ecclefia veteris Teftam enti, an de Ecclefia Novi Tefta-
menti
menti intelligenda f it , fed fi feqventes perlpicimus rationes, facile patet, Ec
clefiam Novi Teftamenti hic repræfenta- r i , 6c qvidem (a) Ex fcopo totius Apo- calypfeos facræ, qvi cap. i , v, l 4 22,v. 6♦
proponitur, 6c in eo confiftit, ut per vi- fiones in ea occurrentes oftenderentur
res qvæ cito fient, adeoqve non præteri- tæ, qvod tamen ftatuendum eflet, fi de Ecclefia Veteris Teftamenti hic cogitare- mus: (b)cum Sol hocloco, nemine ne- gante, Chriftum ejusqve gratiam defignet, atqve illo amifta, i* e* plane illuftrata, dicatur Ecclefia, minime hoc Ecclefiæ Veteris Teftamenti, qvæ umbris cæremo- niarum involuta aliås dicitur, tribui po
terit , fed manifeftum eft fignum Ecclefiæ Novi Foederis: (c) ut taceam reliqva at
tributa qvoqve in Ecclefiam Veteris T e
ftamenti non qvadrare, qvæ in toto ca- pite enumerantur. Ecclefiam ergo N o vi Teftamenti 6c qvidem ex judæis 6c gentibus inicio colle&am Apoftolicæqve
A 3 do&ri-
do&rinæ tenacem intelligimus, qvæ, cum terram Gentium occupatura erat, qvam Draco poffidebat, ab illo perfecutioni- bus obruebatur. Prima hujus vilionis verba i tå exprimuntur: Et fignum mag
num vifum eft in coelo* Eft res Pro- phetæ hic fub fimilitudine exhibita, mag- n a, mirabilis & confideratione pruden- tium hominum digniffima 5 ipfum qvo- qve fignum ita conftru&um eft, ut per- fe cujusqve provocet attentionem, atqve admirationem pariat, & ad rem mag- nam & admiratione dignam intelle&ui noftro objiciendam aptum fit* Qvod proinde reélé dicitur espeiov ftylo Scrip- turæ* Per cspetov enim in facris defigna- tur tum prodigium atqve miraculumvid.
Math* XII, 38* 39. Marc* VIII, 125 tum res memoratu digniftima Apoc*
X V , I ; tum fignum rei futuræ, uti ex Math. X X IV , 3* paret* Magnum qvoqve erat fignum , non folum refpeéhi habito ad formam mulieris, fed etiam
ad
42 4* 7
ad argumentum, qvod fub hac figura la- tebat; qvippe pandebat hæc vifio novum gloriæ ac gratiæ Divinæ theatrum in ter- ra Gentium conlpicuum, manifeftans gloriam, qvam Ecclefia å tot Prophetis promiflam anxié anhelabat, qva fuper fata&ftatum Ecclefiæ antiqvæ longe eflet evehenda. Vifam autem eft hoc fignum
in coelo, tum qvia ad religionem perti
net, cujus obje&um eft in coelo, tum præcipué qvia fubje<ftum hujus vifionis Ecclefia Novi Foederis cum Chrifto JEfu collocata eft ev rois- ^a^oonois in coelo
Eph*II, 6* Ob qvam rationem fcena viforum, qvibus Ecclefiæ fata deciaran- (ur, in Apocaiypfi Joanni exhibita eft in coelo, non in terris, Ecclefia enim N o vi Foederis eft f6aaiKsico ræv ivgctvuv, ejusqve non terreftris fed coeleftis eft ftatus* Res ipla id mox demonftrabiu
§. 2 *
Qvid auguftius
5
c excellentius e o , qvod hic occurrit? Mulier induta folern*A 4 Con-
8
42 4
* 7$Confideratur hie Ecclefia inftar Sponlæ feu mulieris, qvæ aréHffimé cum Chrifto Sponfo unita eft* Vox yvvti non folum fæminam qvamlibet denotat-Luc. XXII,
57, fed etiam fponfam & qvidem delpon- fatam Math.
1
, 2 0 ; imo legitimam uxo- rem i Cor. VII, 34. Et talis eft Eccle- fia diverfo relpe<ftu confiderata. Puella eft atqve virgo ob caftitatem & puritatem Apoc. XIV, 4. Sponfa eft, qvia defpon- fata eft Chrifto Sponfo. Cant. VI. Uxor qvoqve eft conjux raariti lui, qvi eft Do- minus Eph. V, 25. Heic, pofteriori fenfii præcipué capiatur hæc v o x , qvia cum fole Sponfo unita cernitur, 8c gravida exiftit marito fuo. Mulier itaqve appel- Jatur Ecclefia, qviajun&a eft marito de- Iponfata ab æterno in confiliq pacis HoC1
II, 1 9 , atqve in tempore, inediantibus præconibus Evangelii, adfiftente Spiritu Sanfto in foedus recipitur, atqve ar&iffi- mo vinculo né morte qvidem diflolvendo
cum eodemjungitur Rom# VIII, 38 * 39*
2 Tim#
2 Tim* II, 19* Sic amatur å marito (uo Eph. V , 25* vidtu coelefti fuftentatur ab eodem Pfal. XXIII,. 2. pallio juftitiæ
& veftibus falutis or natur JefL X I, v. io«.
vel ut in hoc loco depingitur: induta erat
«
Solem; hæc verba ita intelligi polTe vi
dentur , conlpediam illam å Johanne un- diqve tanta luce & claritate efle circum- fufam, ac (i in medio pofita fuiflet fole, feréutdeD eoipfo, Pfal. CIV, 2. luce ut vefte nioy operit, am icitfe; eft autem
auguftum repræfentamen Ecclefiæ N ovi Foederis, cujus charadteres tam funt clari
& infignes, ut nullibi magis, & nos du- cerent ad cogitandum de Ecclefia Novi Foederis, qvatenus Ecclefiæ Veteris T e - ftamenti contradiftingvitur s ilia eft indu
ta fole juftitiæ, hæc é contrario amidia umbris legalibus ac cæremoniis. Sol cum
diverfarum rerum fymbolum lit, å diver- (is interpretibus diverfo fenfu explicatur, Pleriqve tamenjEfum Chriftum Salvato- rem mundi per folem denotari redte alfe-
A 5 runt
runt. Ducem hac in re habemus Scrip- turam Sacram, ibi nominatur lux matu- tina, fol oriens 2 Sam* X X III, 4 ; lux illa m agna, qvæ eft folis defcriptio confveta, appeliatur Jef IX, 2 , lux gen- tiurn prædicatur Jef X X X X IX , 6. 6c fol Juftitiæ appeliatur MaIach*IV,2. Va- riæ hujus denominationis rationes dantur, Salvator enim nofter eft, qvi inftar folis ex coelo ortum trahens, in coelo tento- rium fuum pofuit, qvi in fe pur illi mus omnis lucis, qvå Ecclelia gaudet, fons eft atqve unica fcaturigo, qvi unicus eft in- ter coelum 6c terram Mediator, 6c per- petuo Eccleiiam fuam illuftrandi ftudio a&uofuseft, dum tenebras infcitiæ, ne- qvitiæ, triftkiæ illuminat, pro illis dat cognitionerø, juftitiam, lætitiam, fem- per idem heri hodie 6c in æternum, Rex fteliarum 6c reliqvorum coeli myftici lu- minum, omnia vivificat, fru&ifera red
di t 6c accendit corda fidelium lacro Zeli<
r
ardore* omnesqve peccati 6c præjudici- orum
orum nebulas fugat, & qvæ piures addi poffimt analogiæ* In fpecie autem hoc loco, qvando gloria Ecclefiæ Novi Tefta- menti in oppolitione Veteris Teftamenti repræfentanda erat, Sol triplex Mediato
ris noftri munus, qvod in Ecclefia Novi Teftamenti obiturus erat, & cujus fruc- tus exhibiturus erat in eadem, optime
defignat. Pingit enim Sol Mefliam (a)
Uc
Do&orem publieum & Prophetam fummum, qvatenus eft lux mundi fuper-ficiem illuftrans, ita Chriftus lux mundi futurus erat, qvi orbem credentium iilu- minaturus erat luce cognitionis divinæ Joh* I, 4. 9, Joh* VIII, 1 2 ? hoc Do&ore
fub oeconomia Novi Teftamenti tanqvam fole apparente, omnes umbræ recede- bant, & populus fedens in umbra mortis lucis hujus fulgorem agnovit Jef. IX, 2«.
(b) ut facerdotem fummum & Pontifl- cem confellionis noftræ, qvi inftar folis juftitiæ r a Cn-is in peéiore fuo erat ge- fturus 5 vir enim futurus erat ille fan<ftus,
cujus
cujus funt ra Deut. X X X III, g # qvæ per præconium Evangelii manifefta- turus erat in Ecclefta fua 6c cordibus dekorum 2 Cor. IV, 6. qvi arcana Jeho- væ lucis inacceflæ nobis erat patefaétu*
rus Joh. 1, 18* per illuminationem Spiri
tus San&i, qvem qvå Sacerdos confum- matus nobis erat conceflurus* ( c) Ut Re- gem ac Dominum Ecclefiæ fuæ; cujus veftis lux eft Pfal. CIV, I. 2. 6c qvi ma- jeftate 6c gloria ornatus elt Pfal* XXI, 8*
Qvemadmodum enim fol rex coeli ac li
derum exiftit, ita Meffias Dominus Ec
clefiæ 6c Rex Regum eft Apoc. XIX, 1 6 ;
*
6c Meftias eft Rex lucis, qvoniam ejus Regnum tanqvam lucis Regnum oppoft- tum eft regno tenebrarum, 6c privilegia illius funt hæreditas fandorum in luce Coll. I, 12.
§.
3
*Alterum» qvod in hac vifione Mu- lieri tribuitur, eft, 6c Lunam pedibus
fuis
ftiis ptemebat Difceptatur interErudi- tos, prout diverfa cujusvis hypothefis va
riat," qvid per lunam hoc loco intelliga- tur«. Qvidam, 6c inter eos Grotius 6c Hofmannus, phrafin fub pedibus expli-
cant de fulcro, cui Ecclefia innitatur, 6c per lunam vel do&rinam legis 6cProphe*
tårum vel coetus Ecclefiafticos intelli- gunt Nonnulii autem illam phrafin de vi&oria 6c Dominio Ecclefiæ in lunam myfticam capientes, iliam vel de rebus hujus mundi vaniftimis 6c fugitivis cum plerisque interpretibus, vel de cæremo-
niis legalibus 6c cultu Levitico, qvi ad Lunæ vicififitudines relationem habebat*
explicare falent. Sed cum prior daflis fententiarum niticur hypothefi aftiimta, fc* qvod phrafis, fub pedibus, fulcrum qvoddam Ecclefiæ notet, qvæ minus con-
veniens eft huic vifioni, ut infrå docebi-
*
mus, Iponte corruit* Melior eft fenten- tia eorum, qvi per lunam res hujus mun
di vanas intelligunt, 6c Ecclefiæ Novi T e- ftamenti
ftamenti non folum tribui poteft; fed &
de Ecclefia Veteris Teftamenti & omnis temporis afleri poterit. Propius ad fco-
pum vifionis tendit fententia illa, qvæ cultum Leviticum per Lunam defignari contendit, fi modo probari poffet, lunam hoc fenlii in facris occurrere, & nexus inter Iblem, lunam & ftellas myfticas oftendi poflet. Obfervandum ergo exi- ftimamus, coelum, cum in diale&o Scrip- turæ hieroglyphica Ecclefiæ defignat regi
men, 8c terra Eccleliæ membra, uti ex D eut XXXII, i* Jef. X X X X V , 8* ma- nifefté conftat, feqvitur folem, lunam 8c ftellas diverfos Ecclefiæ Moderatores indicare, Sol ergo lumen coeli primari- um fupremum Ecclefiæ Re<ftorem Chri- ftum defignat, ut fupra §. 2. Luna, qvæ inter aftra cenfenda, 8c variis mutatio- nibus obnoxia eft, eundem cum reiiqvis ftellis terræ ufum præftat, fed tamen no<ftu qvafi vicem folis, å qvo lumen ra- diis copiofis reflexum accipit, gerit, de-
pinget
V
4
- »*5
pinget lubre&ores Ecclefiæ non oranes
& fingulos, fed tales, qvi præ aliis auto- ritate, qvam ex inftitutione ac illumina- tione folis juftitiæ confeqvuntur, emi- cant velut inter ftellas luna rainores, fe*
tales,qvi præfides atqve inlpe&ores reli- qvorum Do&orum, qvi per ftellas pin- guntur Dan* X II, 3. Apoc, I , 20* exi- ftunt. In coelo ergo Ecclefiæ antiqvæ Sol erat Angelus foederis, Deus ipfej Luna magnum illud concilium Seniorum atqve Pharilæorum, qvod Cathedra Mo
lis appellatur in Scriptis facris, qvi fu- premi in terra judices 6c re<ftores do<ftri-
næ 6c morum Ecclefiæ erant. Stellæ autem reliqvi facerdotes 6c do&ores ju- dæorum per eorum regiones difperfi,qvi å Synedrio magno dependebant* Ex
hoc fundamento in loco noftro per lu
nam, qvæ å fole 6c ftellis diverfa conci- pitur, intelligi cenfemus Cathedram Mo
lis feu Synedrium magnum, ejusqve in Ecclefiam veterem autoritatem. Ratio
nes,
nes, qvibus inducimur, hæ font: (a) Qvoniam EccledæNoviTeftamenti d o o trinam apoftolicam fofcipienti optimé tri- umphus de cathedra Mods convenit, &
toties libertas ab illius dominio tanqvam criterium Novi Foederis confideratur, XV, i o. Gal, V, i . (b) Nexus em- blematum lolis, lunæ & ftellarum, ut ex fuperioribus liqvet, hane non folum ap- probat fententiam, fed & reqvirit atqve poftulat, (c) Luna infoper in facris em- blematicé Synedrium £ Cathedram Mo
ds haud femel dedgnati qvid enim Joel*
III, 4. per lunam in (angvinem conver- tendam , qvam Synedrii magni poena eruenta, qvam ob Icelera gravidima ali- qvando per Romanos jufto Dei jbdicio fubiturum erat, innuitur ? Qvid enim Je£ XXIV, 23. per lunam pudore fofFun- dendam tempore regni Mefliæ in Zione ftabiliendi aliud, qvam Cathedra Mods autoritate fua excidenda dedgnatur. Ob has ergo rationcs credimus Cathedram
Mods
<§£ 4* *7
Mofis fub fymbolo Lunæ hic repræfentari.
Cum vero Ecclefia fole juftitiæ amitfta apparet, necefiario luna pedibus pre- menda erat, hine luna fub pedibus cer- nitur. Supra modo monuimus, non- nullos interpretes phrafin hane ita conci- pere, ut Luna inftar fulcri, cui Ecclefia innitatur, confideretur. Verum cum ex fuperioribus conftet, per lunam intel- ligi ea, qvæ ab Ecclefia Novi Teftamenti fuperanda 6c contemnenda erant, phrafis hæc de contemtu, abnegatione 6c domi- nio fuper re qvadam exponenda eft. Sic occurrit adhue in duplici Novi Tefta
menti loco fc. Marc. VI, 11* Hebr.II, g.
in qvo utroqve hoc fenfu adhibetur Marc*
VI, l i . de pulvere, qvi pedibus premi- tur, adeoqve res fordida 6c contemtu d ig -.
na exiftit; Hebr. Il, g. ubi Chrifto om- nia fub pedibus fubje<fta dieuntur, qvi proinde confideratur tanqvam viåor de
iis triumphans. Cum ergo Luna o : ca
thedra Mofis. fub pedibus cernitur, in*
B nuitur
18 4
*nuitur dominium hujus cathedræ, qvod in Ecclefiam veterem exercebat, penitus
*
eile excutiendum ab EccIeftaNoviTefta- mend; pedem enim alicui imponere Do
mini fignum eft in facris literis^ Hoc fénfu omnia pedibus Domini fubjeda di- cuntur iC o r. X V , 25, 27.Pfal. VIII. 7, Sic, qvando poteftas Angeli fæderis in Judæos ac Gentes proponitur, confide-
ratur imponens dextrum pedem mari, finiftrum terræ Apoc. X . Dominium er
go Cathedræ Mofis abolendum erit in N ovo Teftamento, cum jugum illud in- tolerabile å collo credentium excutien
dum A
61
. X V , I O. Matth* XXIII. Ba- culus Domini hujus exa&oris feveri con- fringendus eft; nato illo filio, cujus erat in humeris Dominium Jes. IX , 4. 6. 7 ., adeoqve, fuba&åhåc cathedra, plenam libertatem ufurpatura erat Ecclefia.§♦
4
.Tertium, qvod in hac vifione pro
ponitur, & fortem Ecclefiæ Novi Tefta- menti
4 ^ S 19
menti extollit, attributum eftf & inca- pite gerens coronam duodecim ftellarum.
Hæc verba indicant: cum abrogata eflet cathedra vifxbilis, norma do&rinæ longe alia, qvæ non jugum aliqvod collis cre-
dentium intolerabile imponeret, fed co- ronæ iniignis loco futura, qvæ cum liber- tate Novi Teftamenti conveniret, Eccle- liæ erat concedenda. Stellæ, ardentia illa eoeli lumina , fenfu hieroglyphico dodlorés in genere ad coelum myfticum o : Ecclefiæ regimen pertinentes defig-
nant, ut ex fuperiori conftat. In fcrip- tis lacris ftellæ perfonarum illuftrium in genere exiftunt Emblemata, veluti Pa- triarcharum Gen. X XX V II, 9. In fpecie autem Do&ores viam veritatis aliis com-r*
monftrantes håc figurå defignantur, ve
luti ex Apoc. I, 20. Dan. XII, 3. patet.
Steliæ hoc loco defignant Ecclefiæ dodtores,
& qvidem duodecim illos infignes, qvi pri
ma Ecclefiæ æta te exftitére, fc: Apoftolos confideratos inftar ftellarum, docftrinæ
B 2 puri-
purioris lucem undiqve (pargentium.
Apoftoli enim inftar fiderum in novo Ec- clefiæ coelo conftituti, per mediam 6c indurati Judaismi& caliginis Ethnicæ no<ftem, lucem tum do&rinæ puriflimæ, qvae perfe&iones divinas in plena luce liftebat, tum fan&itatis 8c amoris divini,
longe Jateq ve fpargebant, nec absqvegra- vi ratione duodecim ftéllæ heic nominan- tur, re(pe<ftu habito ad duodecim Apo- ftolos, qvi >teer s^o%yiv ci appcfiari (b- lent Math* X X V I, 14. 2 0 .4 7 * Placuit Salvatori ex fapientiæ beneplacito [XII.
eligere præcones purioris do&rinæ, id- qve non absqve ratione gravi, qvare cum numerus hic per Judæ apoftafiam immi-
nutus eflet, per Mathiæ ele&ionem fup- pleri debebat. Varios enim numeri hu- jus typos fub oeconomia antiqva depre- hendimus. Delineatos ipfos videmus in duodecim principibus duodecim tribuum Ifraelis GeneC X L IX , 29* Num*
1
, 4 4 . Cum enim duodecim tribus figura effentEede-
Ecclefiæ genuinæ , efiam XII earum principes commode duodecim Apoftolos præfigurabant, qvi Duces populi Dei fu*
turi conf. M atb.XIX , 28* Porro in duo
decim fontibusElim Exod*XV, 27* Qvo- niam Apoftoli do<ftrinam gratiæ puriffi- mam, tanqvam laticeslimpidiftimos, ani-
mabus fitibundis ad recreationem exhibi- turi erant, præcipué per deferta hujus Mundi ambulantibus Apoc. VII, l 6 . 17.
Infuper in XII Exploratoribus terræ Ca- naanis å Mole emiffis Deut. I, 23, qvi dulces ejus fruges populo Dei esehibe- bant, qvemadmodum Apoftoli bonaCa- naanis fpiritualis explorata fervantes in pe<ftore, alios de eorum pretio convin-
cere ftudebant* Qvare etiam in Novo Teftamento numerum dodenarium de- prehendimus cum allufione ad XII A- poftolos. Hue refer XII portas novæ Hierofolymæ Apoc. X X I , 12* pe/ do-
<ftrinam enim Apoftolicam aditus in ve
ram Eccleftam hujus & futuri feculi pa-
B 3 tet.
tet. Nec non daodecim fundamenta hu- jus urbis, qvæ in do&rina Apoftolica fundata eft Apoc. X X I, 14.
5
c hæ duo- decim ftellæ coronæ inftar cingere Ec- clefiæ caput dicuntur in loco noftro. Pro- cul dubio alludit Spiritus Sanftus ad coro-<
nas radiatas aureas Imperatorum & Deo- r u m , qvæ fen is aut bis fenis conftabant radiis, vel ad coronas pretiofasé duode- cim gemmis conflatas, qvæ qb lucem cum fteilis comparantur, utriusqve ge
neris coronarum in antiqvis monumen-
*
tis mentio occurrit, ut apud Spanhemi- um & Oifelium. Jam vero fi fenfum hu- jus coronæ myfticum confideremus, ele-
ganter do&rina Apoftolica tam cum co- rona qvåm cum corona ftellata compa- rari poterit. Coronam doftrinæ iymbo- lum efte; Judæi agnofcunt, qvando Le
gem cum corona conferunt. Gentes qvoqve coronas lapientiæ
5
c eloqventiæ celebraverunt. Qvando autem emblema coronæ penhus introlpicimus, illam figuram
4* 23
garam gerere triplicis dignitatis creden- tium fe. propheticæ, lacerdotalis 3c re- giæ intelligimus. In fpecie notandum, coronam Sponfæ in Nuptiis tribui apud Hebræos, nec nonapud Romanos atqve Græcos, conf. Dragh, difT.de prifc.Rom.
Nupt. Ecclefia ergo heic Corona ornata tanqvam fponfa
3
c Matrona Sponfi coe- leftis confideratur, qvæ nuptias Agni ce- lebratura erat,3
c do&rinæ Apoftolicædecus in capite 'gerebat, qvæ eleganter eum emblemate coronæ confertur. Hæc enim credentes
3
c veræ Eeclefiæ mem- bra conftituit Prophetas , qvi nornen D ei, qvod per hane doå:rinam ipfis re- velatum e ft, profitentur coram mundo,3
c virtutes divinas in hoc orbe celebrant Math. X , 32. Hæc illisdignitatem con- fert facerdotalem, utpote qvi per iilam apti redduntur adDeominiftrandum abs-t
qve metu per omnes vitæ diesLuc.1,74.7 5.
Hæc regia eft ipfis corona, dum vi hujus veritatis funes vanitatis 3c laqveos tenta-
tionum
tionum disrumpunt 2 Thim. II, 26.
hoftibus pedem infigunt Rom. X V I, 2 0 ; atqve ita dominantur inftar Regutri Apoc. X X , 6. Hæc majeftatem ipfis conciliat in medio perver(æ hujus feculi progeniei. Hac lucent inftar iu- minum in orbe obfcuro, hac tuentur nornen Dei contra qvosvis hoftium veri- tatis infultus, qvi Majeftatem ipforum cognofcentes, fuccumberedc adorareco- guntur Apoc. III, g. 9. Impletionem hujus vifionis in Ecclefia Apoftolica ut prolixius oboculos ponamus, non erit necefie, cum ex fignorum applicatione paffimdemonftrata pateat, Ecclefiam N o- vi Teftamenti primam illam efle, qvæ lunam pedibus calcabat, amifta fole ju- ftidæ, & coronam doarinæ Apoftolicæ in capite gerens. Imo Apoftolus in E- piftola ad Galatas totus in eo occupatur,
ut hujus fymbolk æ vifionis verita- tem adftruat.
i-'-
' j i .
av:
■ ■ .-s •/-;*> V ' ' T
-i r %
V ' - i - -
:
. . . r J T > :
t :
Vif
* ' V i
i p J*V. -
•T
* * / ! £ •
•.»
‘ i.'
« M
r- ty*- V
J . '
H,
‘ ’ f .
V • ■ '■ - * ;
; %
i
• • ... ^ '... <a y- , ’ ' 'V•*
' " ‘V ->■
*:V
- C . •
. - i &
* \ '*>V, y'a ■
v-1 . V
te
V : . *"
■ . ■ ' V »
•
‘ Æ . Vm
. * /
■«• '•■y.
■p..h
. ^ . . f
i . . . J1,'
' • ? r ø r V ' r- f * •?£' ■*.
*»'
t f ■ v
. 4 .
w . <\. f c
f ' ?■■
•r<-i
‘■’O&i
. f |
I- ^
i l ’ - i t :bf t
‘ i : *» :
■c- ■. ■ v* * ■■.
■/. * > . i
' *■«,"
? i
*
• C
• i - *
.. ‘ i
»
► iT
Ij K “ V'
. *
V y •, * , , / ! . >•■'•
, • • . ■? -
v •
/ * '
- • !
,• * I / ' i •
‘ > / • ' ‘ ■
■V
•«.
V '
»• ' *■
•* <■' . >
• v - ' - . t
i , , a
V
£ '
. ■ ■ - * - ■ . '
-■ u ;, _
\ V
\ - -
.*
<'- y. :■ • ' ' " .
V . ..;■■* '. ■ •
1 , V
■yt -
*. . - -■
^ • •
', * V *
^ *■ a
V . JT--
V'-,
■ P
- '.•> A - ■ ' : - ’a .
'.V 4 r f c
c
; /; ■
s
r *•
" v i . - r .(-
J - ' > #
lJÉjr, * .
\ A
' f • .
• ‘i
o j K w V
k4 E
>.
• r ,
^
3
" 4 ^:::'v > : ‘ • 4 ' .
• 4- • i : r .i
r 4. '
- ■ /
* y. , ./ / .
' •. I. )* i' ;'"
. r. ■ ;
, ;
. w
r. • „v ; £:*A
>■ '
i . Kuk;
. ■lV . , • *.
:éåL
■ * "
: > - ■ r - :-
" ' » ' .
■. \
✓
.■■•' - ’ '
’ • i ' : A - A i . • ,
<
■ . .
