) affuerunt scotaciooj memorate tam clerici quam laici plurimi fidedigni; clerici videlicet sæluæ prest de worhguth, Niclæs

prest 3) af guthum, mathias prest af buræ, bo prest af horsæby, Suenniug capellanus domini ripensis, petrus dyaconws nepos noster, persona ecelesic stabby, kotlo sacerdos; Laici vero due sorores nostre, nepotes nostri æner asmund sun, opi asmund snn frater eins, aghy stapæl, opy dyacon. af staby, aghi tuli snn, wraghi næbæ, jnsuper jngræth dileeta uxor nostra. Jn cuius rei testi ­ monium presens scriptum fecimus sigillo nostro sigillari.

(1279)

. dei gracia arusiensis episcopus omnibus hoc scrip-

bi

.3.

Sp.3.

tum cernentibus in vero salutari Salutem. Notum facimus vniuersis, quod nos litteras domini lundcnsis arcbepfscopi vidimus in hec verba: Th. dei gracia lundensis archcpiscopus Svvellric pranas omnibus presens scriptum cernentibus salutem in domino. Cum curiam in haersegscogh cum omnibus attinencijs suis, de qua diu controuersia vertebatur inter venerabilem fratrem nostrum dominum T. ripensem episcopum ex vna parte et iohannem urnae militem ex altera, eidem fratri nostro sentencialiter adiudicauerimus

per-1) mee efter anime er underprikket.

2) fuerunt efter presentes er underprikket.

3) de efter prest er underprikket.

2

pctuo et pacifice possidendam, venerabili fratre nostro domino arusiensi episcopo sibi super hoc exsecutore deputato, qui eum in corporalem possessionem eiusdem curio inducet et defendet inductum, faciendo auctoritate nostra contradictores et impeditores dicti domini episcopi ripensis super hac sentencia nostra penitus cessare et ipsam sentenciam effectuj mancipari et ad debitam fir­

mitatem obseruari, Quod omnibus et singulis presentibus intimamus.

Datum waetlae anno domini m. cc. lxxix. in concilio prouinciali presentibus et audientibus venerabilibus fratribus nostris dominis episcopo Slaeswicensi, arusiensi, Roskildensi ac aliis tam clericis quam laicis regni melioribus. In cuius rei testimonium presentibus litteris sigillum nostrum duximus apponendum. Datum thomaetborp anno domini m. cclxxix in octaua beati iohannis baptiste.

(c. 1273)

Sequuntur littere testimoniales meliorum fidedignorum super impignoracionem bonorum in langætiindmark factam domino T.

episcopo ripensi pro lx. marcis.

(29.) vmnibas presens scriptum cernentibus consules ciuitatis ripensis in domino Salutem. ISouerint vniuersi, quod presentes fuimus quando domina ause post mortem 1) henricj monetarij mariti sui cu ­ riam, quam possedit jdem hcnricus maritus eius, in manus venerabilis patris domini T. electi ripensis libere resignauit, Quia recognouit dictum maritum suum in multo maiori defecisse de pecunia ipsi domino electo promissa de moneta sua, quam ualet ipsa curia, quam quidem curiam scpedictus H. maritus suus eidem domino T. electo coram nobis presens et pluribus aliis fidedignis pro monela sua cum omnibus attinewciis eiusdem curie et aliis bonis suis mobilibus et immobilibus obligauit, ac eciam rccongnouit2 ) dominum T. electum ripensem illius curie verum possessorem, renuncians totum ius,

1 ) et Ord er udkrasset.

2) Sâledes Kodex.

quod in dicta curia dinosccbatur huimissc. Jn cuius rei testimo­

nium presentes litteras sigillo ciuitatis nostre fecimus sigillari ad cautelam; presentes fuerunt huic facto, cum pluribus aliis fide- dignis, Domini grummo prepositus slæswicensis, IN. archydiaconus ripensis, Riko sacerdos, Magister jacobus de fartorp, magister iohun- nes hwith, magister petrus, wido sacerdos, Canonici ripenses, Nicholaus thruth sun, paulus hwith, aduocatus ripensis, Quorum sigilla presentibus sunt appensa.

(1263)

(30.) Domina M. regina omnes possessiones johunnis filii i»i.3. sp.4.

skarnilli thortbae sun propter crimen lese maiestatis domino regi ascribi fecit et eas domino episcopo csgero scotauit iure perpetuo possidendas.

(1272)

(31.) Omnibus presens scriptum cernentibus ebbo wghaeth sun Salutem in vero salutari . Constare volo tam presentibus quam futuris, quod ego venerabili patri domino Es. ripensi episcopo vendidi omnia bona que haiuii in rorkiar, videlicet tria attingh jn exing march cum molendino et pascuis et omnibus attinenciis jure perpetuo possidenda, pro quibus mihi centvm murchas denari­

orum vsualis monete soluit ad meam voluntatem. In cuius rei testimonium presentes litteras sigillo meo feci sigillari ad cautelam.

Datum ripis anno domini m. cc. lxx secundo proxima secunda feria post dominicam, qua cantatur officium. Da pacem domine.

(c. 1272)

(32.) Vniuersis christi fidelibus, ad quos presentes litterc perucnerint, andreas filius N. quondam camerarij Salutem in omnium saluatorc. Nouerint vniuersi tam futuri quam presentes, quod quicquid dilectus pater meus dominus ebbo wuaeth sun in terra et aliis bonis attinentibus dilecte uxori 1 ) mec, filie sue, in rorkyaer

1) Tilfojet med en anden Hånd.

alienauit, gratum et ratum habeo, prout prosens essem. Datum in die sancti mauricij et sociorum eius.

(1275)

(33.) B. slaeswicensis episcopus litteras sup/apositas testatur per suas litteras se vidisse non vicialas, et cetera. Datum slaesvvich anno domini mcc. lxxv. mense decembrj.

(1275)

Bi.4. Sp.i. (34.) Omnibus presens scriptum cernentibus cristina relicta ') asceri haelfh sun in domino Salutem. Noueritis, quod dileeto filio meo Johanni clerico omnia bona sua in liambrumlueret// situala alienandi, commutandi necnon impignorandi liberam dedero 2 ) potestatem, Ra ­ tum et gratum, me bona fide promittens habitu/ am, quiccpiid de dictis bonis per ipsum luerit ordinatum. In cuius rei euidcnciam Sigilla dominorum iohannis prioris de osterlof, palnonis niclaes sun et cristierni aghi sun litteris presentibus duxi apponenda. Actum anno domini m cc Ixx. quinto, jn die apostolorum symonis et Jude.

(1277)

(35.) Omnibus hoc p? ’ esens scriptum cernentibus dominus Johannes Ascer sun et frater suus magnus lillse Salutem in domino.

Nouerint vniuersi presentes litteras inspecturi, nos tam ex parte nostra quam ex parte matris nostre domine cristine omnia bona, que habuimus in hambrumhoeretA, venerabili patri domino T. ripensi episcopo scotasse perpetuo possidenda, et si in posterum ex parte matris subsequuta3) aliqua contradictio, dicto domino T. bona nostra patrimonialia in tokaethorp in contraplegium pe?’ p?’esentes obli­

gamus . Ne igitur supe? ’ hac scotacione in poste?’um aliqua poterit fieri calumpnia, p? ’ esentem sibi litteram sigillis nostris fecimus

1) Udstreget er herefter aceri.

‘2) Således Kodex.

3) Fuerit synes at være glemt.

roborari. IJuic scotacioni prescntes fuerunt subscripte persone domini Domicellus Jacobus, Nicbolaus magnus sun, langsuin bard sun, Johannes byut, Jacobus dictus lillae, Johannes buggi, Bo hok, Benedici purki. Datum Wibergis anno domini m ce. lxxvij. in sabbato ante festum beati andree.

(1273 — 88)

(36.) T. dei gracia ripensis episcopus omnibus presens scriptum cernentibus in domino Salutem. Nouerint vniuersi, quod inter nos ex una parte et dominum Jon iwaer sun ex altera de con ­ sensu capituli nostri talis amicabilis composicio intercessit, quod pro fundo sito inxta curiam nostram in fogZeerhalt ad partem orientalem predictus dominus jon habere debeat in yldaerbiaergh duos funes pro vno et pro terris sitis in seemmarch inxta curiam nostram babeve debeat in hauaerbiaerg funem pro fune ‘ ), et si terre suprodicte non sufficiunt in recompensacionem terrarum predictarum, Promittimus sibi ad arbitrium illorum, qui prius super hoc electi fuerunt compositores, plenam facere compen-sacionem. In cuius rei testimonium et euidenciam 2) ampliorem presentes sibi litteras contulimus sigilli nostri et sigilli capituli nostri munimine roboratas.

(1233)

(37.) Gunnerus dei gracia Ripensis episcopus omnibus hoc scriptum cernentibus Sidutem in vero salutari. Litigantibus inter se parochianis de tundaer cum parochianis de andaeflyth de seruiciis, que debentur curie nostro de eis, talis inter eos facta fuit conuentio, quod parochiani de andaeflyth cum frisonibus habitantibus in vtbolingh in tundar omnia seruicia ab awtiquo curie nostre tenentur facere di­

midia preter3 ) deductionem census cellarij et cibariorum natalis et

1) funem pro fune understreget.

2) pleniorem efter euidenciam er underprikket.

3) de foran deductionem er underprikket.

paschalis cbdomadc, non enim debent iam dicti purochiani in plaustris suis deducere cibaria natalis vel pascalis ebdomade, Sei alia cibaria, qne ad usum expcdicionis debentur, tenentur in suo sumpto et in suis plaustris deducere ad litus maris rei ad alia loca, quocicns vocati fuerimus «el pro certo scimus nos ni.4.sp.2.debere vocari | ‘) cum nauib?<s nostris et nautis nostris vel cum equis nostris extra iuciam; auenam etiam, nostram videlicet stud et giafh tenetur quilibet eorum deducere in suo sumptu ad lus-torp. Cetera vero scruicia, que ab antiquo nobis debentur, inter se dimidiare tenentur. Datum anno domini m. cc. xxx iij., xj. kalcndus decembris.

(1277— 86)

(38.) Johannes episcopus otthoniensis per suas litteras se vidisse suprupositas litteras testatur non rasas et cetera.

(1258)

(39.) Esgerus dei gracia ripensis episcopus omnibus presens scriptum cernentibus Salutem i?? vero salutari. Actus hominum de facili suffocantur, nisi fulciantur robore litterarum. Eapropter constare volumus vniuersis, nos talem couuencioncm fecisse cum colonis nostris in lundfur, vt dc quibuslibet quinque allingh terre laghæfæstæ nobis ad res nostras in qualibet cxpcdicione ferendas tenentur vnurn plaustrum prouidere. Insuper censum cellarii nostri cum plaustris suis lusthorp ferre tenentur, ac ad curiam nostram in tundrør vnurn plaustrutum ligni et vnurn plaustrutum feni quilibet colonus noster ferre tenetur annualim. Datum tundær anno domini m.cc. L. octuuo in natinitate beate marie virginis-).

!) Nederst på Siden står: Erichva dux jucie promisit astare episcopo el ecclesie et capz/wlo.

2) Nedenundei’ står med meget nyere Hånd, lialv udslettet og skrevet på mod- sat Led: Et ne nos In Ducas In Tentationem Sed L.

(1288)

(40.) E. dei grucia danorum slauorumque rex omnibus')

bi

.4. Sp.3.

hoc scriptum cernentibus SaluZem in domino Sempiternam.

Notum facimus vniuersis, quod nos venerabili in christo patri nobis dilecto domino cristiarno ripensi episcopo, suis exigentibus fidelitatis seruiciis kurissimo nosteo genitori et nobis eciam cum in minori erat officio et statu specialiter impensis, per ciuitatem ripensem omnes libertates et iura ccclesic dimittimus, quas et que auunculus suus dilectas episcopus csgcrns bone mernorie et alij antecessores sui dinoscuntur liberius habuisse, ynde sub optentu gracie nos/re districte prohibemus, ne quis aduocatorum nostrorum vel eorundem officialium seu quisquam alius ipsam dominum epi ­ scopum vel suos officiales contra tenorem presenezum super premissis audeat molestare sicut regiam vitare voluerint ulcionem. In cuius rei testimonium sigillum nosZram presentibus duximus apponendum.

Datam Sora anno domini m. cc. lxxx viij. pn vigiZia apostelorum Symonis et Jude.

(1288)

(41.) Ericus2) dei gracia danorum slauorumque rex omni ­ bus hoc scriptum cernentibus Salutem in domino Sempiternam.

Notum facimus vniuersis, quod nos de consilio et consensu dilecte maZris nostee ac aliorum consiliariorum nostrorum venerabilem pateem dominum cristiarnum ripensem episcopum racione vere fidelitatis, qua nobis astrictus est, benigno volentes prosequi fauore et affectu et indempnitati sue precauere, ipsum et suos fauctores3 ) ac amicos super omnibus dampnis et dispendiis, que eundem auf suos seu aliquem illorum propter nostra seruicia ve\ defensionem

L) presens efter omnibus er underprikket og overstreget,

-) I Randen står med meget nyere Hånd: Commendatio fidelitatis Episcopi Chris tie rn i.

3) Således Kodex.

i uris nostri et honoris incurrere contigerit, indempnes facere el conscruare promittimus facere per presentes. Insuper si castrum suum et ecclcsie sue mykæltundær occasione scruiciorum, qwe nobis impenderit, per aliquem uel aliquos obsessum fuerit, tenore presencium nos astn'ngimus ‘ ) ipsum castrum consilio et auxilio vna cum dicto domino episcopo liberare. Insuper eidem domino episcopo recipiendi homines in suum et ecclesie sue seruicium in dyocesi sua et extra damus et dimittimus liberam facultatem.

In cuius rei testimonium sigillunt nostrum presentibus litteris duximus apponendum. Datum Roskildis anno domini m. cc. octogesimo octavo, feria secunda proxima ante festum beatorum apostolorum Symonis et jude in prescncia dilecte matris mce et consiliorum2 ) nostrorum prodictorum.

(1297)

(42.) E. dei graeza dariorum slauorumque Rex omnibus presens scriptum cernentibus salutem in domino sempiternam. Ex insinuacione querulosa venerabilis patris domini C. episcopi ripensis didicimus, quod non nulli clericorum sue diocesis quandoque per aduocatos nostros seu officiales, quandoque eciam per alios laicos nullo contra eos juris canonici, quo incausati defendi habent ‘ ) vel conuinci, ordine obscruato, ad iudicia secularia trahuntur, capiuntur et capti vinculis innodantur, vnde, cum singulis et precipuc ecclesie dei ad iuris sui obscruanciam obligamur ipsorumque grauaminibus et iniuriis velimus in quantum poterimus obuiare, Sub optcnlu grade nostre districte prohibemus, Ne quis oflicialum 4 ] nostrorum

seu ciujum ciuitatis alicuius vel aliorum quorumcunque laicorum aliquem de clericis memoratis ad forum seculare trahere seu capere vel captum tenere presumat, nisi in recenti excessu seu

*) ips efter astringimus er overstreget.

2) for consiliariorum.

3) habent næsten udslettet.

4) Således Kodex.

facinore publico, racione quorum jure capi debeat, depi’ebensum, et tunc ad primam requisicioncm eiusdem domini episcopi vel sui officialis, quicunque fuerit, sibi tradatur per ipsum iuxta commissi excessus cxi^cnciam puniendus . Siqufs autem huic prohibicioni nostre atemptauerit') contraire, vlcionis regie periculum se non dubitet incursurum. Datum ripis anno domini m. cc. xc. vij in die beati theodgari confessoris in prescncia nostra et venerabilis patris domini johannis episcopi arusiensis, Nicholai dapiferi nostri et aliorum consiliariorum nostrorum.

(1282)

(43.) Ericus dei gracia danorum slauorumque rex2) omnibus

bi

. 5 sp. i.’>.

hoc scriptum cernentibus ad perpetuam rei memoriam. Constare volumus presentibus et futuris, quod anno domni m. cc. octuagesimo secundo, in die beati olauj, Nyburgh de consilio meliorum regni ordinauimus, sicut in concilio apud Worthingburgh de eorundem consilio promisimus, quod semel in anno in media quadragesima perlamentum, quod hof dicitur, debeat celebrari. Item nullus capliuari debeat nisi confessus sponte in iure aut legitime con­

uictus vel manifesto facinore deprehensus fuerit, pro quo secundum leges patrie vita carere debeat siue membris, Set conuictus legitime inducias fugiendi habeat extra regnum, que in libris legalibus continentur. Item nullus conuictus pro quacunque causa ultra id quod in legibus expressum pena pecuniaria uel alia puniatur, nec multetur aliquis nisi legitime sit conuictus. Item nullus super aliquibus causis contra aliquem litteras debeat regias impetrare, nisi causa ipsius prius fuit in placitis ventilata et discussa. Set postquam aliquis primam litteram regis talitei’

impetratam supersederit contumaciter, soluat conquerenti vnam

T) Således Kodex.

2) rex skrevet over Linien med røde Bogstaver.

3) Bl. 4 Sp. 4 er blank.

morchazzz et tres marchas regi vltro id, pro quo in prioribus placitis conuictus est, pro sccunda tantuzn ae pro tcrcia eciam tantuzn, Set pro quorta conqucrenti iij marchas et xl soluat regi, et si talis bona mobilia non hofeat set tantuzn terram, extunc officialis regis moneat eu?n, vt infra mensem tantum vendat dc terra sua, in quantum tenetur bondoni et regi, quod nisi fecerit, officialis regis sub estimacionc bonorwzn jus regis et bondonis recipiat de dicta terra et non amplius, et si terra non sufficiat ad soluendum, defectus ille pro rata porte cedat regi parite?1 et bondoni. Sct si aliquis contra ea, que dicta sunt, liZZeras impetrouerit minus iuste, bondoni tres marcAos soluat et simiiiter tantum regi.

Ordinamus insuper et firmiter promittimus leges regis waldemari clare memoric, prout in suis libris legalibus continentur, inuiola- biliier obseruarc, omnes abusiones et dissuetudines contra leges introductas penitus in irritmn reuocantcs, expresse et precipue infrascriplas, pri/no quod victualia nosZra, vxoris nostre, [merorum et dapiferi nosZri plaustrurc non debeant vllru limites sui hæræth, et quicunque in plaustrundo defecerit, officialis regis cozzducct plaustrum et deficiens soluat precium cum iij marchis. Item quod nostrum studkorn in festo sancti andrec secundum con ­ suetudinem prouincie cuiuslibet cxsoluatur . \tem bondones non debent compelli ad edificandum vel reparandum curias, molendina vel alia nec eciam castro nisi tempore necessitatis, SeZ in hiis faciant secundum quod consueuerunt facere tempore waldemari. Nec debent compelli ’) snb aliqw« pena ad dandum anseres vel pullos seu alia dona ad mensam regis 2), exceptis hiis que soluj consueuernnt tempore waldemari, Set pro dono uel gratis peti posswwt. Item licituzn sit bondonibns propnas terras habentibus villicaczoncm sumere, Ita quod dc suis bonis iura regia soluant.

Item non debemns edificare in fundo alieno nisi de consensu et

x) Dette Ord er tilfojet i Ilanden.

2) Nec—regis er understreget.

voluntate possessoris. Item officiales nostri non debent aliquem citare nisi ad iusta placita nec coram se. Item littere pa ­ tentes et priuile^ia nostra suo robore maneant, nisi per fideles nostros in perlamento ’ ) docere poterimus, quod sint merito reuo- canda. Item non de/zet quis pro delicto aliquo terram suam amit­

tere, nisi pro crimine lesc maicstalis eonuictns fuerit cum iura- mento de worllihæl, excepto casu superius expedito. Item de naufragium passis volumus obseruari, quod in libris legalibus con­

tinetur. Item mercatoribus regnum nostram visitantibus et nostris propriis nulla noua grauamina imponi debent, Set vti debent libertatibus, quas habere consueuerant ex antiquo, consuetu ­ dinibus nichiZominus, que obseruantur in skanor, in suo robore duraturis. Item si aliquis nos impetere voluerit super bonis quibuscunque tamquam occupatis iniusle, super boc stabimus consilio et ordinacioni fidelium nostrorum in perlamentis nostris pro tempore celebrandis. Item volumus, quod nullus apud clau ­ stra, clericos vel laicos hospitetur indiscrete, Set contentus sit, que domesticus habuerit et voluerit sibi dare. Si ulterius facere presumpserit aliquis violenter rapiendo, liberam habeat potestatem si fuerit clericus, violenciam huiusmodi per causam hærwærki, rapine uel excommunicacionis prosequi, Si vero laicus, per viam hærwærki uel rapine. Item quod ecclesia dacic debeat gaudere omnibus libertatibus, quibus umquam lloruit tempore regis walde- mari, Qui libertatem eius izz omnibus illibatam voluit conseruare.

Vt mitem bec omnia et singula | permaneant rata et lirina, Re-

bi

.5. Sp.2.

uerendi patres domini jo. lundensis archepisco/ms, petras wibergensis, tuko arusiensis, tuko ripensis, Sucno burgulanensis, Inguarus roskil- densis episcopi, Jacobus slæswicensis et iohannes oltlioniensis electi confirmati, necnon ottho comes de rauænsbiærgh et waldemarus dominus de rostoch sua sigilla vna cum nostro presentibus litteris apponere curauerunt. Actum Nyburgh anno et die supradictis.

’) do foran docere er overstreget.

Priuilegia pro capitulo et canonicis.

(c. 1151)

bi

.

6. Sp. 1').

(44.) (Jniuersis ecclesie catholice filiis tam prelatis quum subditis S. Rex danorum debitam dilectionem. Cum certissime no- uerimus racionis examine, solum id quod diurna firmat 2 ) proui-dencia stabiliri, statuimus dei pietatem iuxta facultatem placare suuetamque ecclesiam honorare. Sciat itaque vestra discrecio, quomodo omnibus ripensis ecclesie colonis tam vrbicolis quam ruricolis omne debitum iuris regii, quod rurcnscs quaersaet appel­

lant, vrbani vero scot et quaersset vocant, remittimus et impres­

sionis nostre testimonio confirmamus. Tradimus quoque decretum, quod posteritatem latere nolumus, quomodo episcopo ecclesie pre-dicte concedimus, sicut et suis ante concessum est predecessoribus, dimidium cuiusXibet iuris regii, quod in ciuitatc ripensi asscriptum est regie potestati, tribus hiis exceptis: forban, Strandwraech, Jus xl murcharum; Quod qui ecclesie memorate subtraxerit, nostre potestatis subiacebit gladio et anathematis astringetur laqueo.

(1206)

(45.) w dei grucia danorum slauorumque rex, dux jucie, dominus Nordalbim/ie, omnibus presentem paginam inspicientibus Salutem et grucium. Preterilorum cognicio habetur cercior et solet diucius scripture patrocinio perdurare; vniuersis igitur presentibus et futuris nolificamus, quod canonicis ripensis ecclesie hanc in-dulsimus libertatem, vt villici eorum ab expedicionis gruuamine et ab omni iuris nostri exactione sint immunes; hanc itaque im­

munitatis concessionem sigilli nostri appendicione consignantes

') Bl. 5 Sp. 3—4 er blanke.

2) skrevet ovenover Linien.

confirmamus. Siquis vero hanc donacionem nostram processu temporis reuocare presumpserit, profecto in deum et in nos se nouerit deliquisse. Dalum in sild anno m. cc. vi. Regnante ve­

nerabili rege waldemaro anno iiij t0.

(1242)

(46.) E. dei grucia danorum slauorumquc rex omnibus hoc scriptum cernentibus’) in perpetuum. Constare volumus presentibus nec latere posteros, quod canonicis ripensibus iure perpetuo contuleri­

mus, vt villici in ipsorum mansionibus existentes liberi et exempti sint ab omni 2) onere iuri regio attinente, vt nulli exactorum nostro­

rum liceat pro quibuscunque causis villicos dictorum canonicorum molestare vel in cuusam truhere super iure nostro. In cuius rei testimonium presentem paginam memoratis canonicis contulimus sigilli nostri appensione roboratas 3). Datum ripis anno domini m.

cc. xl. ij Intrante mense maio.

(1246)

(47.) Ericus dei gracia danorum slauorumque rex omnibus presentes litteras inspecturis in domino Salutem. Notum facimus 4 ) tam presentibus qua/n futuris, quod nos dimiserimus omnes illos, qui sunt canonici ripenses, anno domini m. cc. xlvj. Mense januario a pedagio equorum et omnium aliarum rerum suarum et ab omni scruitute in omni loco iuridictioni5 ) nostro subiecto liberos et im­

munes, prohibentes sub optentu grueie nostro, Ne aliquis ipsos ali- quando in posterum super preinissis indulgenciis molestare uel inquietare presumat. Siquis vero contra hanc prohibicionem no­

stram predictos canonicos ausu temerario pulsare et vexare in

1) Salutem er vel lier glemt.

2) iure efter omni er overstreget.

3) Således Kodex.

4) Begyndelsen til presentibus, der forst er sat her, er udstreget.

5) Således Kodex.

aliquo pertinente ad premissa attemptauerit, indignacionem no­

stram indubitanter se noue/it incwrsurunt Data?» ripis anno do­

mini anno et mense predietis.

(1252)

(48.) C. dei gracia danorum slauornwqne rex vniuersis pré ­ senté»» paginam inspicientibus Salutem in o»nnium saluatore. Vre- teritorum cognicio habetnr cercior et solet diuciws scripture testi­

monio perdurare; hinc es/ quod, cum omnes progenitores nostri dilectis nobis canonicis ripensis ecclesie hanc induisissent, sicut in ipsorum continetur auctenticis 1 ), libertatem, videlicet vt villici eorum et coloni ab expcdicionis grauamine et ab omni iuris regii exactione immunes permaneant et exempli, Nos eorum libertatem in nullo diminuere, Set augere in omnibus cupientes, municionem eis predictam a progenitoribns nostris indultam tenore presencium confirmamus. Ne igitur super hoc aliqua in poste» ’um suboriri possit calumpnia, présentent paginam sigilli nostri appensione m.fi. sp.2. duximus roborandam. | Datum ripis anno domini m. ce. L ij., v

Idus augusti.

(1273)

(49.) E. dei gracia danorum slauorumque rex omnibus pre-sens scriptum cernentibus in doznino Salutem. Nouerilis, quod viris venerabilibus dilectis nobis canonicis ripensibus omnes ac singulas libertates eis a dilecto patre nostro rege ci ’istoforo ac aliis p» ’o-genitoribus nostris regibus dacie indultas dimittimus et libenter cupimus 1) in oznnibus bonis et pe»sonis eis attinentibus, easdem libellâtes tenore presencitim confirmantes per graciam nostram districte prohibendo, ne quis exactorum nostrorum seu quisquam alius ipsos supe»' buiusmodi libertatibus présumât molestare, sicut . regiam voluerit cfiugej'c vlcioncm. Datum ripis anno domini m.

ce. lxx tercio in dic beatorum cosme et damiani martirum.

1 ) Således Kodex.

(1246 —73)

(50.) E. dei grucza Ripensi cpzscopus hwittinghccrc/A in ­ habitantibus in domino salutem. Quoniam omnes villici et coloni dilectorum nobzs canonicorum tam per litteras domini regis quam ducis ab omni iure regio et seruiciis et ipsius domini ducis sint exempti, Inhibemus districtius, quatenus Ne quis bondonum ipsos 1) contra diotam libertatem impediat aut molestat 2) eos ad ipsorum congregaczonem commeando seu ad domorum alicuius vel vrbium destruccionem compellendo aut aliis quibuscunque priuatis solu-cionibus alicuius pecunie aggruuando, quod qui fecerit, ipsum exnunc in scriptis publice excommunicamus et cxcommunicalum denunciamus ab omnibus sub pena trium marcharum arcius eui- tandum.

(1299)

(51.) E. dei grucia danorwm slauorwmqz/e rex omnibv^s pre-sens scriptum cernentibus Salutem in domino sempiternam.

Noueritis, quod nos duas curias in hee sitas cum molendino ibidem et vnam curiam, q?ms domznj csger?«s juul et thrugillus sacerdos ad communem mensam canonicor?«m ripis scotauerunt2 ), ab omnibus soluczonibzfs ad ius nostrum spectantibus liberas dimittimus et exemptas, prout in litteris nostris apertis ipsis super bonis ipsorum concessis super libertatibus suis pleni?cs continetzer, prohibentes districte per gracmm nostram, ne quis ipsos canonicos contra tenorem presenezum audeat molestare, sicut regiam vitare voluerit vlcionem. Datum roskildis anno domini m. cc. xc. ix in crastino beato marie magdalene in pre-sencia nostra Teste domzno N. dapifero nostro 3)

!) har stået to Gange, forste Gang overstreget.

2) Således Kodex.

3) Den Hånd, hvormed dette Brev er afskrevet, er omtrent samtidig med Brevets Datum.

(1309)

(52.) E. dei gracia danoram slauor?(mq?ic rex omnibus presens scriptum cernentibus Sab^em in domino sempiternam.

Preteritoram cognicio habetur cercior et solet diucius scripture testimonio perdurare. Hinc est qucd cum omnes progenitores nosiri dilectis nobis dominis canonicis ripensis ecclesïe hanc in ­ duisissent, sicut in ipsorum continetur auctenticis1 ), libertatem, videlicet vt villici eor?«m et coloni ab expedicionis grauamine et ab omni iuris regii exactione immunes permaneant et ex ­ empti 2 ), Nos igitur eorum libertatem in nullo diminuere, set augere in omnib?rs cupientes, municionem eis predictam a pro ­ genitoribus nostris indultam Tenore prescncinm confirmâmes, vnde per graciam nostram districtius prohibemus, Ne quis ad-uocatorum nostrorum, eorundem officialium seu quisquam alius cuiuscunque sit condicionis, ipsos dominos canonicos ripenses aut aliq?(em de ipsorum familia in bonis aut persona contra tenorem presenciiim impediat in aliquo vel molestet, prout indignacionem nostram et vlcionem regiam duxerit euitandam. In cuius rei testimonium sigillum nostrum près entibus duximus aponendum 1 ).

Datum worthingborgh anno domini m. ccc. Nono, die beati olaui regis et martiris In presencia nostra.3 )

(1455)

B1.6. Sp 3. (53.) In Nomine sancte et indinidne trinltaUs Arnen. Ad decorem domus dei ac cultum diuinum in ecclesia nostea Ripensi decentius conseruandam Nos Hernicus dei et apostolice sedis gracia Episcopus Ripensis, exilitatem reddituum ad fabricam ecclesie nostre Ripensis spectantium tenuitatemque prebendarum canonicalium Ac paucitatem canonicorum residentium Internius et dolenter considerantes ac diligentius perpendentes, de consilio et consensu dilecti Capituli noshi Ripensis statuimus et ordinamus infra scripta firmiter et inuiolabiliter obscruari: Primo4) quod quilibef in canonicum Ripensem in antea siue in posterum recipiendus, ante assequueionem vocis et loci in Capitulo aut stalli in choro, Octoginta florenos boni auri de reno in domo capitulari Capitulo eflectuahter det et rcaliter assignet5) quavis contradictione semota totaliter et exclusa, quo­

rum quidem florenorum triginta quinque cedant Ecclesie cathedrali pro melioracione, reformacione, conseruacione ediliciorum ac ornamentorum eiusdem, Alii vero triginta quinque floreni in augmentacionem reddituum annualium canonicorum residentium

con-!) Således Kodex.

2) Villici - exempti understreget.

3) Hånden omtrent samtidig med Brevets Datum.

4) I Randen står: quo/noefo recipiantur Canonici.

5) quilibet — assignet understreget.

uertautur, decem vero illorum habeat procurator ipsius pro oneribus Chori, videlicei pro sermonibus in leclorio faciendis et regendis in festis canonicorum ordinarie subeundis, Dempto tamen salario vicariorum consueto, quoadusque residendam fecerit personalem.

Huic statuto adicimus1) infrascriptum, quod cuiuslibet canonicorum non residentium pro­

curator2), cuius prehende corpus vitra valorem sex solidorum grossorum se extendit, ha­

beat ct recipiat irreclamabiliter a suo constituente seu ab eiusdem non residentis pre- benda totidem solidos grossorum annuatim, quorum quatuor cedant Choralibus pro salario eorundem, reliqui vero duo procuratori pro oneribus chori sermonum et regendarum con- sueludinaliter obscruandis. Si autem prebenda exilior extiterit1), seu canonicus ipse non residens in studiis priuilegiads degerit, extunc dumtaxat pro salario chori constituens satisfacere teneatur. Item Statuimus, quod qu?libe£ canonicorum Ripensium presentium et futurorum, curiam canonicalem ad ordinacionem episcopi ac Capituli quouis modo spec­

tantem obtinentium, post mortem suam in valorc sex marcarum lubicensium pro inuen- tariis relinquat vtensilia comodosa1). Item ’), quod nulli canonicorum conferatur residentia canonicalis nec vili canonicorum posterorum seu modernorum permittatur talem residendam occupare, nisi actualiter aut infra annum a collacione talis curie personaliter residenti seu ex racionabili causa de licenda domini ordinarii et consensu capituli ad tempus determinatum se absentanti, quod si secus factum fuerit, post vnius annj reuolucionem legitlima monicione preuia illa residentia sil priuatus. Item censemus de eo, qui asse- quutus vnam curiam acceptauerit secundam, ita videlicet quod a iure suo cadat irre- clamabiliter quoad primam. Item^) nullo peramodo in Ripensem recipiatur Canonicum, qui in studio priuilegiato ad triennium non steterit et diligenter studuerit, vel ad tot annos stare mediante iuramento suo promiserit, antequam personaliter voluerit residere, vel saltem sit nobilis, saluis nihilominus extunc condidonatiuis clausulis prenotatis. Vt autem ornnia premissa ac premissorum singula perpetuam sortiantur firmitatem, presentes litteras Siggilli’) nostri appensione Vna cum Sigitlo dilecti Capituli nostri sepedicd5) fecimus com­

muniri. Datum Anno lucarnacionis dominice Millesimo quadringentesimo quinquagesimo quinto, Sexta die Mensis Martij.

(1236)

(54.) Gunner»« dei graeza ripensis episcopus vniuersis pre-Bi.6Sp4 sens script«»» ce»’ne»tib«s i»» perpetuum. Statuta fideliu»» fluxus

deleret temporum, nisi pe» 1 voces tesliu»» uel smpturarum testi ­ monio reciperent firmamentum. Eapropter notu»n sit presentibus et futuris, quod nos dileetis fruO ’ibns nos/ris ripensis ecclesie ca ­ nonicis talem fecimus graciam, vt tam coloni quam villici habiti uel habendi 'm ciuitate uel extra ciuilate»», pertinentes ta»n ad singulos quam ad vniuersos, liberi sint ab unpelicione iuris

epi-!) Således Kodex.

2) I Randen står: de procuratoribus non residentium Canonicorum.

3) I Randen står: de curiis canonicorum.

4) I Randen står: de studio triennalj.

5) se er utydeligt.

3

In document Slægtsforskere. Det er et privat special-bibliotek med værker, der er en del af vores fælles kulturarv omfattende slægts-, lokal- og personalhistorie. (Sider 43-75)